Stel je een kantoor voor eind jaren '90.

Een ruimte gevuld met rinkelende vaste telefoons, dikke papieren dossiers en faxapparaten die onafgebroken berichten uitspugen. In deze wereld was de secretaresse de onmisbare spil van de organisatie — het eerste aanspreekpunt én de motor achter de dagelijkse bedrijfsvoering.

Veel secretaresses hadden een specifieke secretariële opleiding gevolgd, bijvoorbeeld bij Schoevers, een instituut dat al sinds 1913 bekend stond als dé opleider voor hoogwaardige kantoorprofessionals. Hier leerden ze vaardigheden zoals snel typen, stenografie, zakelijke correspondentie, representativiteit en het fijnzinnig managen van kantoorprocessen. Een secretaresse werd opgeleid om niet alleen uitvoerend te zijn, maar ook tactvol, discreet en organisatorisch sterk. Ze was de ogen en oren van het management.

De dag begon vroeg — soms eerder dan het management — met het doornemen van de papieren agenda, het verdelen van de fysieke post, het typen van brieven en het telefonisch beheren van afspraken. Correspondentie verliep grotendeels per brief of fax, archivering vond plaats in zware ordners, en reizen werden geboekt via telefoontjes met reisbureaus. Alles gebeurde handmatig, zonder apps of digitale planningssystemen.

Een goede secretaresse wist tientallen details uit haar hoofd en hield het overzicht over volle agenda’s, lopende dossiers en vertrouwelijke zaken — vaak zonder directe ondersteuning van technologie.

Van papier naar digitaal

Tegen 1999 had bijna elk land een internetverbinding, en begon de digitale revolutie ook in de kantoren voelbaar te worden. De eerste computers met Windows-systemen stonden op bureaus, e-mails begonnen langzaam de fax te vervangen, en eenvoudige digitale planningssoftware deed zijn intrede.

Secretaresses waren vaak de eersten die deze nieuwe technologie moesten omarmen en toepassen.

Zonder uitgebreide IT-training leerden zij zichzelf omgaan met e-mailclients, tekstverwerkingsprogramma’s zoals WordPerfect, en databases. Ze werden de 'digitale brug' tussen traditionele werkwijzen en de moderne kantooromgeving.

Veranderende eisen

Om de transitie tussen traditionele werkwijzen en de moderne kantooromgeving goed te faciliteren, werden er andere vaardigheden gevraagd van de secretaresse. De rol verschoof van puur administratief naar steeds meer coördinerend, adviserend en technisch ondersteund werk. Flexibiliteit en leervermogen werden op dat moment nieuwe kerncompetenties.

Rond 2000-2005 begonnen deze nieuwe eisen echt zichtbaar te worden op de werkvloer. De klassieke kantooromgeving met stapels papier, mappen en faxmachines maakte plaats voor lichtere werkplekken waarop de computer niet meer weg te denken was. Archieven werden gedigitaliseerd, postkamers maakten plaats voor e-mailboxen en de eerste planningssoftware deed zijn intrede.

Tegelijkertijd internationaliseerde het bedrijfsleven in rap tempo. Communicatie verliep steeds vaker via e-mail met internationale teams en klanten, wat maakte dat Engelse correspondentie en snel schakelen tussen tijdzones onderdeel van het dagelijkse werk werden. Bedrijven breidden uit naar buitenlandse markten, gingen werken met virtuele teams en vroegen van hun ondersteunend personeel méér dan uitvoerende taken alleen. Zelfredzaamheid, representativiteit, het zelfstandig oplossen van knelpunten en het organiseren van kleine projecten werden standaard verwachtingen binnen de functie.

Een nieuwe functietitel voor een nieuwe rol

Vanaf circa 2005-2010 zagen we de eerste duidelijke verandering in functietitels. De term "secretaresse" dekte de lading niet meer. Nieuwe benamingen zoals management assistent, executive assistant en office manager verschenen op vacatures en visitekaartjes. Deze titels weerspiegelden de realiteit beter: de ondersteunende rol was geëvolueerd naar een allround positie waarbij zelfstandigheid, overzicht, procesbewaking en zelfs leidinggevende taken een steeds grotere rol speelden.

Managementondersteuners als stille motor achter de organisatie In plaats van alleen te reageren op instructies, namen deze professionals steeds vaker zelf initiatief. Ze dachten mee over verbeteringen in bedrijfsvoering, faciliteerden de groei naar internationale samenwerking en werden de vertrouwenspersonen van managers die onder steeds hogere druk kwamen te staan.

Het nieuwe gezicht van managementondersteuning

Door deze verschuiving in werkzaamheden zagen we ook een splitsing ontstaan in functietitels. Elke organisatie stelde andere eisen: waar de ene manager behoefte had aan een secretaresse, gericht op administratieve ondersteuning, agendabeheer, correspondentie en ontvangst, zocht een andere organisatie naar een management assistent die meer coördineerde, adviseerde en proactief meedacht. Daarnaast groeide de vraag naar office managers, die breder operationeel verantwoordelijk waren voor het reilen en zeilen van het kantoor, HR-ondersteuning boden, leveranciers aanstuurden en soms leidinggevende taken oppakten.

In moderne organisaties zijn deze rollen vaak minder strikt afgebakend. Veel functies combineren elementen van alle drie, afhankelijk van de behoefte, grootte en structuur van het bedrijf.

Met de opkomst van hybride werken — sterk versneld door de COVID-19-pandemie — werd flexibiliteit een absolute vereiste. Waar locatieonafhankelijk werken ooit ondenkbaar was voor secretaresses, is het tegenwoordig de norm. Ondersteuners houden niet alleen fysieke kantoren draaiende, maar zorgen er ook voor dat virtuele samenwerking soepel verloopt: online meetings plannen over tijdzones heen, hybride events organiseren, documenten digitaal beheren en effectieve communicatie waarborgen, zowel offline als online.

Daarmee is ook het profiel van de ideale kandidaat veranderd. Tegenwoordig zijn ervaring en soft skills minstens zo belangrijk — zo niet belangrijker — dan een traditionele secretariële opleiding. Mensen uit diverse opleidingsrichtingen hebben hun weg gevonden naar het vak, en maken succesvolle carrières als management ondersteuner. Eigenschappen als flexibiliteit, zelfstandigheid, probleemoplossend vermogen en sterke communicatieve vaardigheden zijn bepalend geworden voor succes in deze dynamische functies.

Nog steeds de stille kracht achter moderne organisaties

Waar de secretaresse 25 jaar geleden haar dag begon met het openslaan van een papieren agenda, het uitwerken van brieven op een typemachine en het fysiek beheren van dossiers, start de managementondersteuner van vandaag in een digitale wereld van dashboards, Teams-berichten en projectmanagementtools.

Slimme systemen nemen steeds vaker routinetaken over: AI schrijft mee aan e-mails, plant vergaderingen en analyseert rapportages. Maar juist in deze technologische golf is de menselijke factor belangrijker dan ooit.

De moderne managementondersteuner bewaakt structuur, ziet knelpunten aankomen, brengt nuance aan en zorgt ervoor dat communicatie – zowel online als offline – soepel blijft verlopen.

In een werkdag waarin tijdzones vervagen en hybride teams samenwerken, zijn flexibiliteit, overzicht en strategisch denken de nieuwe kernvaardigheden. De ondersteuners van nu zijn de stille kracht achter soepel draaiende organisaties.

Vandaag, op de Dag van de Arbeid, zetten wij deze professionals extra in het zonnetje. Als specialistisch recruitmentbureau weten wij hoe waardevol hun vakmanschap, veerkracht en groei zijn – nu én in de toekomst.